Ahmet Turan Alkan

"Türk milliyetçiliği, tarihî süreç içinde 'ötekiye' yaygın nefret duygusu geliştirerek ve ötekiyi aşağılayarak gelişti. Dünyadaki örneklerine benzer bir biçimde, nefret edilene karşı her türlü şiddetin meşruluğunu savundu. Irkçı milliyetçilikler nefretle yönetilirler ve bu nefretin yöneldiği kurban ya da kurbanlar her zaman oldu. Nefretle yönetilen bu milliyetçiliğin son

"Uzaylı" yanlış kelime; ilk uzaylı müzik ve fikir adamımız Mustafa Topaloğlu, "aslında hepimiz uzaylıyız" tesbitiyle yıllar önce, dünyalıların da uzaya ait olduğunu intelijansiyamıza hatırlatmıştı. Bahsedeceğim uzaylı, işte tam da bu mânâda "dünyalı" filan değil; resmen ecnebî, daha doğrusu dünyalı olmayan bir yaratık. Geçenlerde uçan

Düşünüp taşındım; neticede sansürcünün biri olduğuma karar verdim. Gönlüm isterdi ki modaya uyup ben de "sünsüre hayır!., bu çağda sansür olur mu?.., fikir hürriyeti on paralık ediliyor!" diye ortalığı velveleye veren liberal ruhlu köşe erbâbıyla hemdert olayım. Kalbimi dinledim: "Boşver" dedi. Boşveriyorum. Sansüre karşı olmanın, küçük

Sultan Abdülaziz'in 130 seneden beri bir sandıkta bekleyen kanlı elbiseleri bize, ölümünün intihar veya katil yoluyla gerçekleşmesinden çok, dört gün önce bir hükümet darbesine uğradığı gerçeğini yeniden hatırlatmalıdır. Siyasetleri beğenilmeyen kişiler, demokratik ülkelerde seçim mağlubiyetlerinden sonra köşelerine çekilip hâtıralarını yazıyor veya o güne kadar hep erteleyip durdukları hayatlarının

Herhalde emekli generallerden birisi olsa gerek, Cumhuriyet'e yirmi senelik vade biçmiş. Haberi ilk elden okumadım, ayrıntılarını bilmiyorum ama zannıma göre, "bu gidişle yirmi sene sonra Cumhuriyet zora girer" mânâsında söylenmiş bir söz, bir ikaz olmalı. Askerler, genellikle zihinlerinde "Cumhuriyet" kavramıyla devleti özdeşleştirirler ama ben

-Gel bakalım Çekirge; sana verdiğim ödevi yerine getirdin mi, eveeet, şimdi söyle bakalım... -Üstadım, beni sınamanıza gerek yoktur; ezberlerimi tamamladım. İstediğiniz basın açıklamasını elifi elifine tekrarlamaya hazırım; hatta daha fazlasını bile. Meselâ bir konu başlığı veriniz; ben o konuda Sayın Cumhurbaşkanımızın neler söyleyebileceğini % 95 isabetle tahmin edeyim... -Niçin % 100 değil

- Aziz üstadım, görüyorum; her zamanki gibi çok meşgulsünüz ama benim de size bazı sorularım var. Aslında siz hoca, ben çömez olduğuma göre soruları hep benim sormam gerekiyordu... - Haklısın çekirge evlâdım, haydi sor bakalım soracağını. - Hocam, ulusalcılıkla milliyetçilik arasındaki farkı ben bir türlü anlayamıyorum meselâ? - Turnalar hep

Seçim sath-ı mailine girdik; vizyon, proje değil ideoloji tartışıyoruz, hem de incir kabuğunu doldurmaz cinsinden; ve dikkat ediniz, bu tartışmalar dedikodu programlarına, futbol geyiklerine dadanan sıradan insanların bile anlayacağı bir seviyeden yürütülüyor.Sen hainsin, yok sen kafatasçısın vesaire... Kırk defa tekrarlasak da nâfile: Milliyetçilik üzerinden siyâset yapmak ve yürütmek yanlıştır;

Bugünlerde yatmadan önce Ahmet Cevdet Paşa'nın Tezâkir'ini okuyorum. Paşa'nın Osmanlı bürokratik Türkçesi'ne kazandırdığı irtifâ müthiştir; yarım sayfalık cümlesini failden fiilden kopmadan su gibi okur ve kavrarsınız. Evvelce Türkçe temrini niyetine okuduğum Tezâkir'de bugünlerde başka bir boyut dikkatimi çekiyor; Paşa, devletin

Malatya'dan gelen haber inanılır gibi değil; misafir tribününde oturan Elazığlılar şöyle bir pankart açmış: "Ne Ermeniyiz, ne Malatyalıyız... Biz Elazığlıyız, Türkiye sevdalısıyız." Hani o meşhur lâf vardır ya, "kendini bilmez üç-beş kişi" diye; durup durup bir lâf ederler, kırk akıllı işin içinden çıkamaz; aynen

Üstad nice zamandan beri Kung Fu okulundaki eğitim faaliyetlerini yüzüstü bırakmıştır; her gün sekiz-on gazete aldırarak odasına kapanmakta ve gece yarılarına kadar olup biteni anlamaya çalışmaktadır. Önceki gün gece yarısı Çekirgeye haber yollayarak çatıdaki kuş pisliklerini kürdanla kazımayı bırakıp yanına çağırttığında zihni yine karmakarışıktır. - Çekirge, evlâdım, kalan saçımın üç-beş

Siyâset parayla, para için yapılır; nihai tahlilde siyaset, doğru amaçlar için uygun kaynaklardan para tahsis ederek işi tekemmül ettirmek faaliyetidir. Bizim modern devletimiz müsrif ve mütehakkim bir edâ (ve gelenek) üzerine biçimlendirilmiş olduğundan siyasetimizde para, yani kaynak meselesi münakaşa edilmez. Tabiatımıza uygun faaliyet parayı değil lâfı çoğaltmaktır ve bunu bütün

Biz hep medeniyeti ve medeniliği, Batılılara karşı isbat edilmesi gereken bir meziyet olarak görmüşüz. Ulaşmak istediğimiz hedefin adı bile böyle: "Muasır Batı medeniyeti". Demek ki, bizim vaktiyle yapıp ettiklerimizin bir kıymet-i harbiyesi yok. XX. yüzyılın ilk çeyreğinde medeniyet değiştirmeye karar verip, "eskisinin hükmü yoktur" dediğimizde, elimizdeki

Hrant Dink'in kalleşçe katledilmesi Türkiye'yi ayağa kaldırdı; sarstı ve üzdü; bu cinayete "oh olsun" diyen bir ferd-i vâhit çıkacağını zannetmem. Bu, çok önemli ve müspet bir nottur, sağduyunun ortak tepkisidir. Bir başka önemli husus, cinayetten sonra birilerinin ortalığa atılıp, "cinayeti filancalar işledi, kahrolsunlar&

Saraybosna'da dolaşırken veya bir kitapta Gazi Hüsrev Paşa Camii'ni görüp, "Aa, bu mâbed Tokat'taki Gülbahar Hatun Camii'ne ne kadar benziyor" diye düşündüğünüzde, bundan sadece sanat tarihine meraklı olduğunuz neticesi çıkmaz, kimliğinizi de fark etmeye başlarsınız. Travnik'te bir mahallenin

"Türkiye ortak aklını arıyor" diye bir toplantı düzenlense daha geniş ve yapıcı bir çerçeve çizilmiş olacaktı. Konu ister istemez PKK'nın eylemleriyle ilintili olduğu için "barış" gibi mübârek ve mâsum bir kavram, taşıyamayacağı derecede politik anlamlarla çökertildi. Toplantı olumsuz tarzda sonuçlandı; aynı tezleri yıllardan beri