Ahmet Turan Alkan

Protestonun da âdâbı var; bizde protesto ile silahlı propaganda yıllarca aynı şey gibi yutturuldu. İsteyerek veya kazâra; otobüste ses bombası patlatıp dört cana kıymanın mânâsı "bir de bizi dinleyin; söyleyecek bir fikrimiz var" değildir, tedhiştir; yâni zor kullanıp kan dökerek halka dehşet salmak. Beyoğlu'na yolu düşenler

Devlet başkanlarına uygulanan protokol kurallarının inceliklerini bilmem; mantığın emri şu: Bir devlet başkanı, ziyaret ettiği ülkede misafir statüsündedir ve her türlü güvenliği ev sahibinin kefâletindedir. Bush'un Ankara'yı ziyaretinde protokol mantığını zorlayan garip uygulamalara şahit olduk. Uçağın iniş saatindeki belirsizlikten konvoy güzergâhının dokuz farklı seçenekle tertib edilmesine,

Yaşadığım şehirde ilginç bir gelişme gözüme battı: Köy dernekleri. "Mis gibi sivil toplum kuruluşu, ilginçlik bunun neresinde?" diye düşünebilirsiniz. İlginç olan şehir ikliminde bile köy dayanışmasının sürdürülmesindeki ısrar ve inat. Tamâmen sâfiyetten kaynaklanan nostaljik bir gayret olsa bile bence hoş değil. Aslını inkâr eden haramzâde derler. Kimsenin aslını

Devamlı okuyucuları ne hisseder bilemem; ama ara-sıra o gazetelere bakmak durumunda olan birisi olarak resmen hakarete uğradığımı hissettim. "Bizim okuyucu, şöyle manşet kenarında bikinili kızların resmini görmeye bayılır; haberi nasıl olsa uydururuz" yaklaşımı bence okuyucuya hakarettir. Mekanizma böyle çalışıyor galiba: "Mevsim yaz, plajlar hareketlendi, okuyucu böyle güzel

Bazen iki kelimelik bir terkip, sayfalar hacminde izaha muhtaç bir fikri özetleyebiliyor; "Medenî kemâl" gibi. Kavram, Türk Ocakları'nın gâyesini izah maksadıyla kullanılmış. Kuruluş beyannamesindeki (1912) cümle aynen şöyle: "Akvam-ı İslâmiyenin bir rükn-i mühimmi olan Türklerin milli terbiye ve ilmi, içtimai, iktisadi seviyelerinin terakki ve i&

Anneler günü, babalar gününü döver; ilki, her ne kadar hediyelik eşya satışlarıyla esnafın yüzünü güldüren ciro rakamları sebebiyle evrensel bir hüsnükabul görmüşse de bir yerde samimiyetle kesişiyor. Anne varoluşa dairdir, baba ise sadece vesile. İslam ve Hıristiyan dünyasında Hazreti Meryem'in kudsiyetine yapılan atıflar annenin emsalsiz rolünü vurgular. Hazreti

Asıl mesele devletle toplum arasındaki mesafedir ama bazılarımız hâlâ bölgelerarası kalkınma farklarından, farklı dil ve kültürlerin lâyıkıyla temsil edilmediğinden bahsediyorlar. Bu teşhislerin isabetsizliği defalarca tezahür etti. Bakmak, her zaman görmek değildir; doğru yere doğru gözle bakmak da lâzım. Cumhuriyet idaresi devleti kurarken, toplumu tasarlanabilir ve dönüştürülebilir, amorf, plastik bir kitle

"Alanya müftüsü bile 'Tecavüz insanlık suçudur; turizmi baltalar' fetvası verme ihtiyacı duyuyor" cümlesini bir Hürriyet haberinden aldım. Haberde müftünün adı yok; doğru olup olmadığını da bilmiyorum ama rejimin Diyanet'e bakışını tek karede çerçeveleyen bir cümle. Haberdeki "bile" kelimesine dikkatinizi çekerim: "Alanya

Türkiye"de milliyetçi fikriyatın en mühim zaafı, devletle nisbetini tayinde acze düşmesidir. Milliyetçiler devleti -kendi bakış açılarına göre haklı olarak- milletin en yüksek ve uzvi teşkilatı olarak görürler; devlet, milletin (toplumun) örgütlenmiş biçimidir. Millet adı verilen totalite, kendisinden hatâ sâdır olmaz müteâl bir varlık olduğuna göre onun metafizik değerlerini

Bir keresinde Şam sokaklarında gezerken Muaviye şöyle demişti: "Ya İbnü Mesa'de, Allah Ebubekir'e rahmet etsin. O dünya nimetlerini aramadı; dünya da onu aramadı. Dünya Ömer'i aradı ama o dünyayı aramadı. Ve Osman dünyayı istedi ve dünya da ona erişti. Amma biz dünyaya yarı

Referans gazetesinde yayınlanan Amerikalı askerlerin başına bu defa bizimkilerin çuval geçirdiği haberini yine doğru okumak eğilimi gösteremiyoruz. Şu yoruma bakar mısınız meselâ; "Türk ulusu ve Türk silahlı kuvvetlerinin incinen gururu onarıldı. Amerikalılar anlasınlar ki şimdi alacak verecek kalmadı." Bu komik yorumu okuyunca, çuval hadisesi hakkında yazdığım "Siyaset

Kuzey Kore'de cep telefonu yasaklanmış, gerekçesi, "ülkeye farklı kültürlerin girmesine yol açması" imiş.Sahi yahu, biz bunu niçin akıl edemedik?.. Vakıa bundan yıllar önce Telekom'un özelleşmesi esnasında "ecnebiler sesimizi dinler" evhamıyla arabaya taş koymayı akıl edebilmiştik ama şu cep meselesi kimsenin aklına

Kâni Karaca'ya Allah rahmet etsin; bazı gazeteler ondan "mevlidhan" diye bahsedince şaşırdım ve üzüldüm. Ağacı yaprağıyla tarif etmek gibi bir şey bu. Kâni Bey'e mevlidhanlık sıfatı az gelir; o yaşadığı müddet zarfında Türk musikisinin en büyük sesiydi; klasik tegannî tarzının belki de yegâne üstâdıydı.

21. yüzyılın başlarındayız; laikliği bizim kadar hararetle, kapsamlı ve bir hayat-memat meselesi olarak algılayan ve tartışan başka ülke yok. Bu istisnai durumun iki anlamı olabilir: Bir; dünya, laikliğin ne kadar mühim bir politik enstrüman olduğunun farkında değil; iki, biz Türkler hepten geri zekâlıyız! Laiklik çok önemli bizim için; kabul ama

Karaköy'den Kadıköy'e giden vapur, Sarayburnu'nu geçip de burnunu Harem'e doğru çevirdiğinde etrafınıza bir başka gözle bakın ve sonra hükmünüzü verin; benim kanaatim şu: II. Mehmed İstanbul'u fethetmişti ama bugün için biz "Fatih'in torunları", İstanbul'u

Eşyânın tabiatına uygun bir vaziyet alış zannedilir ama niçin öyle olsun ki: Bizde sol takımın vaktiyle "Dil devrimi" taraftarlığına soyunması ne solculuğun icabıydı ne de devletçiliğin; kezâ birtakım üniversite hocalarının resmen militarist siyasetlerin paraleline düşmesi de bilim ruhu denilen şeyle kabil-i te'lif bir hal değildir. Dünyanın