Fikir cehdi, fikir mücadelesi, herhangi bir fikrin iktidar olması, halk nezdinde revaç bulması ve itibar görmesi demek değildir; fikir cehdi içinde bulunmak, varılacak bir menzil değil, üzerinde ömür tüketilmesi gereken bir yoldur. Türk Yurdu dergisi, 94. yılı münasebetiyle mayıs sayısını, "Türkiye'de fikir dergiciliği" meselesine tahsis etmiş.

Yassıada Mahkemelerinde 8 ay yargılanan Altemur Kılıç'ın 27 Mayıs darbesine giden son altı aylık süreçte özellikle ordu ve muhalefet kanadından haylice ihtilâl sinyali aldığı anlaşılıyor. Darbenin "dış destek" boyutu hakkında o dönemde Amerikalılarla iyi temasları bulunan Altemur Kılıç'ın hissettikleri fevkalade önemli. Son zamanlarda okuduğum

Diasporalarda Türk düşmanlığı yaparak geçinen ve tehcire uğrayan Ermenilerin üçüncü kuşağına mensup olanlar bile böyle sistematik ve toplumsal gerçekliği bulunan bir intikam bilincinden bahsedemezler; çünkü yoktur. Esasen böyle milli bir hınç şuuru mevcud olsaydı saklanamazdı; en azından atasözlerine, türkülere, hikâyelere, efsânelere ve hâfızalara kazınmış olurdu ve ne kadar titizlikle saklanırsa

Bu toplum kâğıt üstünde zaman ve mekân itibariyle sürekliliğe sahiptir; Türk tarihini dörtbin sene öncesinden başlatanlar da var. Bu nasıl bir sürekliliktir ki, bizden üç kuşak önce yaşamış dedelerimizin estetik anlayışından yarım yüzyıl içinde birkaç bin sene geriye düşüvermişiz? Ne ev yapmayı biliyoruz, ne de şehir kurmayı; toplu yerlerde sıraya

Beni en çok eski tarz üzre ok ve yayların yeniden imâli heyecanlandırıyor; fakat olimpik okçuluktan başlamak üzere, okçuluğun birbirinden farklı yönleri üzerinde gündelik hayata yeni bir menfez açmak artık mümkün. "Hocam" diyor telefondaki ses, "sizin bilginiz olabilir; Ankara'dan bir hocamız eski Türk ok ve yaylarının

Niçin bir metnin ana fikri ıskalanarak, "iddiadan ibaret" olduğu vurgulandığı halde bir ayrıntıya abanıp hemen müdafaa ve kontratak hâletine bürünürüz? Doğrusunu isterseniz noterlerin veya avukatların çalışma ve kariyer şartları, özlük hakları beni şu esnada hiç alakadar etmiyor; etseydi o yazıyı başka türlü kurgulardım elbette. Geçen hafta, yıllardan beri

'Safları sıklaştıralım' dâvetini, câmiden başka yerde nerede duysam tüylerim diken diken oluyor. Safları sıklaştırınca kitleyi birilerinin sevk etmesi daha kolaylaşıyor çünkü. Kitlenin büyüsü var; ne zaman o büyü kitleye sirâyet etse soğukkanlı değerlendirmeler uçuşup yerini galeyanın şehvetine terkediyor. Konu nazik, konu yanlış anlamaya, anlaşılmaya saptırılmaya fevkalâde müsait, konu

Fikri hür, irfanı hür, vicdanı hür" olmak kâğıt üstünde imrenilmesi gereken bir fazilet gibi görünür; meselâ evlatlarımızın böyle meziyetler taşımasını, muhataplarımızın böyle insanlar olmasını isteriz. Ne var ki hürriyet kavramı, insan tabiatındaki en derin çelişkileri açığa çıkarır. Fikren hür olmakla gaflet ve dalalet içinde bulunmanın, irfânen hür olmakla sapkınlığa

Ülkenin en enerjik, en üretken, en bilgili, en nitelikli iş gücünü oluşturan ama meslek kuruluşlarının sızlanmanın, hükümeti eleştirmenin de ötesinde artık 'yardımlaşma sandığı'ndan daha ötede görevleri olduğunu farketmeleri gerekiyor İnternet, içinden gelen herkesin dilediği her fikri, dünya görüşünü, hatta şuuraltı emellerini dökebildiği -dipsiz olduğu zannedilen- bir kuyu

Köylülük, Türkiye'de artık fiilen sürdürülemez bir sosyal kategoridir ancak temel meselemiz, şehirdeki köylülerin meslek sahibi üreticiler biçiminde yeniden organize edilmesinde yatıyor. Çare, köylülüğün tasfiyesiyle birlikte yeni bir şehirli kimliği inşâ etmek ve o kimlik etrafında yeni insânî ve medenî değerler yükseltmektir. "Köylülükten kurtulmak gerektiği" sözünün telâffuzu

Bir sanat ürününün "medenî ve bedevî" formları arasında nitelik farkı olur ama birini diğerine tercih etmeyi gerektirecek bir husumet unsuru aranmaz; her ikisi de birbirini târif eden merhalelerdir. Meselâ bizde halk şiiri ile divan şiiri farklı dünya görüşünü seslendirmezler, esasta aynı şeyi, farklı zevk ve söyleyiş biçimleri ile

Bugünlerde yeni bir moda var: Önce her öğretmene bir dizüstü bilgisayar kampanyası açıldı; ardından din görevlilerinin de birer bilgisayar edinmesi, hatta vaiz kürsüsüne bir laptop koyup ekrana bakarak vaazda bulunmasının kerâmetlerinden bahsolunuyor. Dünün "masaüstü, büyük ekranlı bilgisayar" düşkünlüğü, bugün şekil değiştirip "dizüstü, açılır kapanır ve taşınabilir"

İslâm dünyasında ne zaman bir kriz zuhur etse, ortalığa "Şeyh Ahmed'in vasiyeti" denen ilginç bir metin yayılıverir. Adı ve kimliği bile belirsiz birinin gördüğü rüyâya dayanılarak bir mânâda uydurma hadis imâl edilmesi, metnin muhtevâsına câzibe katıyor ama nihâi planda bu risâlelerin gri propoganda eseri olduğu ve

Demiryollarımızın ve demiryolu politikalarının kısa tarihi bilinmeden Pamukova kazası etrafında gelişen olayları anlamak mümkün değil. Mehmet Aycı'nın yazdığı "Demiryoluna Hızlandırılmış İnfaz" adlı kitapta, o güne kadar solcuların savunduğu bir taşımacılık sistemi olarak bilinen demiryolculuğun, AK Parti hükümetinin kurulmasıyla beraber, 1946'dan bu yana en kapsamlı

Türkiye genç bir nüfusa sahip. Bu nüfusun neredeyse yüzde 20'leri geçen oranda işsizlik batağında. Bırakınız asgari ücreti, ayda 200 lira kazanabilecek bir iş bulan genç kendini şanslı sayıyor. Hal böyle iken emekle emeğin karşılığı arasındaki makas bu derece insafsızca açılmamalı; bu ülkenin işverenleri işle ücret arasındaki mantığın çürütülmesine

Mekaniği seviyorum; çünkü onlar bana insanların üretken olabildiği zamanları hatırlatıyor. Mekanik devri, zenaatın sanatla buluştuğu, insanın emrine musahhar kılınan maddenin en haysiyetli biçimlere kavuştuğu bir zafer çağıydı. Metal, ahşap, deri, toprak ve taş uzun yüzyıllar boyunca insan emeğinin en üstün ve güzel formlarına malzeme oldu. Mekanik devri usul usul sona

Filmin bir değil birkaç kaç tane final tercihi vardı; bunu hissettik çünkü yönetmen bu tercihlerden hiçbirine kıyamayıp tamamını birbiri ardına ekleyerek finalin tesiri azaltmış... Gönül Yarası'nın başından ve sonundan yirmi dakika makaslanmış olsa, güzelliği daha yoğunlaşırdı kanaatine vardım. Sinemalarda gösterilen yeni filmler hakkında yazmak benim üstüme vazife değil;

Aubrey Herbert, Ermeni meselesi konusunda bana göre tek kelimeyle "kral çıplak" diyor. Ne var ki siyaset dün olduğu gibi bugünün dünyasında da gerçekleri esas alarak değil, klişeleşmiş efsaneler üzerinden yürütülen bir güç oyunu. O yüzden gerçekte nelerin olup bittiğini anlamak için sıradışı bir gayret gerektiriyor. "Osmanlı İmparatorluğu

Çalışmak zevklidir" diye bir vecize duymuştum vaktiyle; basit, kolay anlaşılır, derinliği olmayan bir vecize. Sözün kime ait olduğunu bilmiyorum ama içimden bu vecizeyi, "çalışmak eğlencelidir" diye değiştirmek geliyor. Çalışarak eğlenmek yadırgatıcı bir durum, hatta çelişki bile denebilir. Çalışmak yorar; kısm-ı âzâmımız için çalışmak, neredeyse nâmus belâsı katlandığımız

Divâneliği ile mâruf Behlül, bir gün Harun Reşid'in sarayına geldi. Hârun'u tahtında göremeyince yerine geçip halife gibi oturdu. Derken saray görevlileri durumu fark edince, "Bre edepsiz deli." diye birkaç tokat atıp yerinden alaşağı ettiler. Patırtı üzerine hadise yerine gelen Halife, Behlül'ü iki

Mevlânâ ve Mevlevîlik adı altında dışa karşı yumuşak bir profil gösteren, sempatiden öte fazlaca mükellefiyet gerektirmeyen ve esasen içinde konulan şeylerin hafifliği sebebiyle muhteviyatı kolayca saptırılıp değiştirilivermeye açık bir sanat üslûbu icad edilmeye çalışılıyor. Halbuki Mevlevîlik yolu, rüknü, âdâbı ve öğretisi ile vaktiyle çok ciddi bir tasavvuf mektebiydi; onu turistik

Aksiyon'un bulmacasını "dişime göre" bulmuyorum. Zaman zaman zorladığı oluyor ama ben, enine ve yüksekliğine daha çok sütun ve satır ihtivâ eden, beni kitap, sözlük, ansiklopedi karıştırmaya zorlayan ve dergiyi okuyup bitirdikten sonra beni kendisiyle boy ölçüşmeye dâvet eden türden bir bulmaca bekliyorum. Türkiye'de yüzbinlerce,

Geçenlerde rafları tanzim ederken "Aravani" isimli bir albümle karşılaştım. Üzerinde "Birol Topaloğlu" ismi yazıyordu. Eserlerin hepsine tekrar be tekrar kulak kesildim. "Boşu olmayan" bir albümdü. Hele, "Ahmedum, oy ana" isimli parça bir başka güzeldi, sadece güzel değil çok güzel bir ağıttı. Bundan

Vakit öğle ezanı suları. Kar yağıyor demek ne ki; gökten melekler iniyor arza. Gökyüzü kar rengine boyanmış, yeryüzü kar. Usul usul yağıyor ve refakatinde pencerelerde kamçı gibi şaklayan rüzgâr. Karın yağışını kutlamak için küçük tüpümün üstüne alüminyum çaydanlığı oturtuyorum. Az sonra demliğin ağzından buharlar fışkırmaya, kendi sünnetince bir Kar ilâhisi

Katılmayanlara saygı duyarım ama futbolun seyrini zevkli bulanlar-danım; futbolun oyun boyutundan sıyırarak abartılmasından, bir iş kolu, bir endüstri gibi görül-mesinden rahatsızlık duyduğum oluyorsa da tadında bırakıldığında futbol seyrini, hayatın küçük zevklerinden biri olarak görüyorum. Ne var ki futbol, bir seyir zevki halinden çıkarak neredeyse başlı başına bir bakanlık konusu olacak